2250 miljard dollar om de VS te hervormen

Door Florent Delorme, strateeg bij M&G Investments

Par Florent Delorme, stratégiste chez M&G Investments

Florent Delorme

VS president Joe Biden wil binnen acht jaar 2250 miljard dollar investeren. Wat kunnen we van de aankondigingen leren ?

De Amerikaanse president Biden kondigde eind maart een ambitieus investeringsplan aan waarover hij binnenkort met het Congres onderhandelt. Het plan waarmee hij binnen acht jaar 2250 miljard dollar wil investeren, is meer dan alleen een 'infrastructuurplan' en kreeg de officiële naam 'The American Jobs Plan'¹. Het plan is bedacht in de context van de enorme strategische rivaliteit met China, en de nadruk ligt dan ook sterk op de industrie. Daarnaast bevat het, conform het verkiezingsprogramma van Joe Biden, een grote sociale component.

Het investeringsprogramma dat op 31 maart werd aangekondigd, bestaat uit vier grote kostenpijlers. De eerste is voor een bedrag van 620 miljard dollar, dat wordt uitgetrokken voor transport. Hiermee moet niet alleen de Amerikaanse infrastructuur (wegen, bruggen, openbaar vervoer) hersteld worden na jaren van onderinvestering maar wil Biden ook het gebruik van elektrische auto's stimuleren door in heel het land een netwerk van oplaadpalen aan te leggen.

Het tweede deel van het plan heeft betrekking op de verbetering van de leefomgeving (drinkwater, snelle internetverbindingen, duurzame energie, energie-efficiëntie, enz.) waarvoor een totaalbedrag van 650 miljard dollar wordt uitgetrokken. Het derde budget, van 580 miljard dollar, is bedoeld voor de Amerikaanse industrie (denk aan halfgeleiders, onderzoek, energietransitie, opleidingen, enz.). Tot slot is een vierde kostenpijler van 400 miljard dollar bestemd voor ouderen en kwetsbaren (huisvesting, ziekenhuizen, scholen, kinderopvang, enz.).

De plannen worden voornamelijk gefinancierd met een verhoging van de vennootschapsbelasting, die van 21% naar 28% gaat. De minimale belastingheffing op internationale activiteiten stijgt daarbij van 13% naar 21%. Die belastingverhoging past niet in het straatje van de Republikeinen, die dan ook vastbesloten zijn hiertegen in het Congres in het geweer te komen.

Wat kunnen we leren van deze aankondigingen van de regering-Biden, naast het belang dat er aan infrastructuur en de energietransitie wordt gehecht?

Allereerst lijkt de terugkeer van een 'big government' een feit nu de plannen voor overheidsuitgaven elkaar in snel tempo opvolgen. In deze fase maken de markten zich nog maar weinig zorgen over de verhoging van de publieke uitgaven maar hoe lang zal het duren voordat ze hun standpunt wijzigen?

Daarnaast mogen we niet vergeten dat de ontwikkeling van dit plan deels voortkomt uit een reactie op de Chinese ambities. Het beleid van Biden bevestigt het obsessieve idee van de Amerikanen dat ze op een dag door de Chinezen voorbijgestreefd zullen worden, en met het industriële deel van het plan willen ze proberen hun voorsprong op de Chinese dynamiek te herstellen. Dat zijn beleid protectionistisch is, blijkt duidelijk uit zijn uitspraak dat contracten moeten worden toegewezen aan "Amerikaanse bedrijven met Amerikaanse werknemers"².

Het derde in het oog springende aspect van Bidens plan is de omvang van het sociale deel. Biden volgt hiermee het voorbeeld van de New Deal van president Roosevelt en hij wil de geschiedenis ingaan als een president die de Amerikaanse maatschappij hervormde door ongelijkheid te verminderen.

Tot slot is de afwezigheid van fiscale creativiteit op het gebied van de koolstofuitstoot opmerkelijk. Waar Europa haar herstelplan financiert met koolstofheffingen, zetten de Verenigde Staten klassiekere fiscale middelen in.

De strijd in het Congres zal hevig zijn en tot nu toe kunnen we alleen maar gissen naar het resultaat van de onderhandelingen. Die onzekerheid wordt nog versterkt doordat het aantal senatoren dat bijeen moet komen voor elke maatregel anders is. De aanhoudende populariteit van Joe Biden zou hem moeten helpen. In een peiling van 7 april sprak 53,1% van de ondervraagden zich positief over hem uit³.

--------------------

¹Biden Announces Infrastructure Plan - Bloomberg Business, 31 maart 2021
² Contracten zullen gegund worden aan bedrijven die "door de hele keten heen met Amerikaanse arbeiders Amerikaanse producten maken". (Bloomberg, 31 maart 2021)
³3 How Popular Is Joe Biden? | FiveThirtyEight