Macroscoop: De inflatie... een "belangrijke uitdaging" voor de Europese Centrale Bank

Door Clément Inbona, Fund Manager La Financière de l’Echiquier.

De Europese Centrale Bank (ECB) leek maandenlang de kop in het zand te steken en bleef de opstoot van inflatiekoorts als 'tijdelijk' bestempelen. Maar de struisvogel is uiteindelijk in een havik veranderd, vastberaden om de inflatie agressief te bestrijden.

Donderdag 9 juni 2022 is een belangrijke datum geworden in de geschiedenis van de ECB. Die dag heeft de raad van bestuur bij monde van voorzitster Christine Lagarde laten weten dat het speelkwartier voorbij is. Omdat ze haar greep op de inflatie lijkt te verliezen, maakt de ECB een stevige vuist: ze kondigde tegelijk aan haar obligatieaankopen te staken en – vooral – voor het eerst sinds 2011 de rente te verhogen.

Het moet gezegd dat die beslissing geen moment te laat komt ... gemeten over de hele eurozone zijn de consumptieprijzen op jaarbasis met 8,1% gestegen. Amper 18 maanden geleden daalden ze nog. In de Baltische staten bedraagt de inflatie zelfs meer dan 15%!

Om te beginnen was het hoog tijd dat de richtrente werd bijgesteld. De aankondiging dat de depositorente met 25 basispunten omhoog gaat, is zowel qua inhoud als timing een duidelijk signaal, want de maatregel gaat in vanaf de volgende vergadering, op 21 juli. Normaliter worden renteverhogingen eerst vooraf als mogelijkheid geopperd en dan op een volgende vergadering daadwerkelijk beslist. Door ze nu zes weken vooraf aan te kondigen, geeft de ECB te kennen meester te willen blijven van de timing, maar ook te beseffen dat ze behoedzaam te werk moet gaan om de markten niet te bruuskeren en in ieder geval op korte termijn duidelijkheid te geven. De ECB is zich daar terdege van bewust, want ze heeft uitdrukkelijk gezegd dat de maatregel op korte termijn tot spanningen op de financiële markten kan leiden, maar niettemin noodzakelijk blijft om de financiële omstandigheden op langere termijn te stabiliseren. Er moet eerst 'pijn' geleden worden om later verlichting te kunnen bieden.

Het was ook hoog tijd voor een ingreep in het aankoopprogramma. Sinds de komst van het coronavirus heeft de ECB haar balans met meer dan EUR 4.000 miljard laten aanzwellen, maar vanaf 1 juli worden er geen staatsobligaties meer aangekocht. Overheden verliezen dus hun directe financieringssteun en vallen terug op het vrije spel van vraag en aanbod op de obligatiemarkten, met het risico dat de landen van de eurozone – waarvan er veel al een zware schuldenlast torsen – hun financieringskosten flink zien stijgen.

De toekomst oogt bovendien niet veel heuglijker, want de weg naar monetaire verkrapping die de ECB is ingeslagen, loopt langs een smal en steil pad. De eerste horde volgt al in september: er ligt nu al een plan op tafel om dan een dubbele renteverhoging van 50 basispunten door te voeren als de inflatie deze zomer niet omlaag gaat, wat op dit ogenblik weinig waarschijnlijk lijkt.

Hoewel het "hoog tijd is om verder te gaan", moet de ECB ook weer niet té voortvarend te werk gaan om de toch al broze groei niet te fnuiken. Goede reis, Christine!